SJ-03-0119 : Basuh Tangan Selepas Bangun Tidur

:salam

ÈÓã Çááå¡ æ ÇáÍãÏ ááå¡ æ ÇáÕáÇÉ æÇáÓáÇã Úáì ÑÓæá Çááå¡ æÈÚÏ

Apa yang dibaca oleh saudara itu sebenarnya adalah suruhan Rasulullah saw sebagaimana dalam sebuah hadis oleh Abu Hurairah r.a :

æÅÐÇ ÇÓÊíÞÙ ÃÍÏßã ãä äæãå ÝáíÛÓá íÏíå ÞÈá Ãä íÏÎáåãÇ Ýí ÇáÅäÇÁ ËÜÜáÇËÇ ¡ ÝÜÜÅä ÃÍÜÜÏßã áÇ íÜÜÏÑí Ãíä ÈÜÜÇÊÊ íÜÜÏå

“Dan apabila seseorang bangun daripada tidurnya , hendaklah ianya membasuh kedua tangannya 3 kali sebelum ia memasukkannya (tangan) ke dalam bekas yang berisi air (kolam).Kerana sesungguhnya , ia tidak tahu dimana tangannya berada (semasa tidur).”

[Hadis Muttafaqun ‘Alaihi , Bukhari : 162 dan Muslim : 278]

Hadis di atas menyebutkan tentang suruhan membasuh tangan sebelum memasukkannya ke dalam kolam atau apa sahaja bekas yang mengandungi air atau memegang apa sahaja benda-benda yang basah.[Taisir al-‘Allam syarh ‘Umdatul Ahkam , m/s : 20]

Illahnya ialah sebagaimana yang diterangkan dalam hadis tersebut bahawa seseorang yang tidur tidak tahu dimana kedudukan tangannya. Tambahan pula tidur diwaktu malam tempohnya adalah lama dan berkemungkinan besar ia akan menyentuh benda-benda yang kotor dan sebagainya.

Walaubagaimana pun suruhan tersebut bukanlah suatu kewajipan yang mesti dilaksanakan.Ini kerana menurut Jumhur Ulama , hukumnya adalah sunat dan suatu perkara yang disukai.Manakala pendapat yang masyhur disisi Imam Ahmad ialah wajib membasuh kedua tangan selepas bangun tidur , berdalilkan zahir hadis di atas.

WA

:salam

Ada sedikit tambahan berkenaan kenyataan saudara yang bertanya

Air liur perlu diperincikan seperti berikut :

Kata Al-Sharbini dalam Mughni al-Muhtaj (1/79) :
“Dan air yang keluar daripada mulut orang tidur (air liur basi) sekiranya daripada ma’idah (perut) seperti ia keluar berbau busuk dengan warna kuning, maka ia najis. Tidak (najis) jika ia keluar dari selainnya (selain perut) ataupun, ia syak sama ada dari perut atau tidak, maka huku zahirnya ialah dimaafkan”

Dalam al-Manthur fi al-Qawaid ada disebutkan :

æóÇáäøóÌóÇÓóÇÊõ ÅÐóÇ ÚóãøóÊú ÇáúÈóáúæóì ÈöåóÇ íóÑúÊóÝöÚõ ÍõßúãõåóÇ .æóãöäúåõ ÇáúãóÇÁõ ÇáøóÐöí íóÓöíáõ ãöäú Ýóãö ÇáäøóÇÆöãö ÅÐóÇ ÍóßóãúäóÇ ÈöäóÌóÇÓóÊöåö æóÚóãøóÊú ( Èóáúæóì ) ÔóÎúÕò Èöåö ¡ ÝóÇáÙøóÇåöÑõ ÇáúÚóÝúæõ ¡ ÞóÇáóåõ Çáäøóæóæöíøõ .
Maksudnya : “Dan najis sekiranya umum al-balwa (berbentuk sukar dijaga atau semua orang diuji) maka hukumnya terangkat. Antaranya ialah air yang mengalir daripada mulut orang yang tidur, jika kita hukumkan najis sedangkan ia menjadi umum al-balwa kepada seseorang (sukar dijaga), maka yang zahirnya ia dimaafkan sebagaimana dikatakan oleh al-Nawawi”. (al-Manthur fi al-Qawa’id 2/383 dan 3/238)

Kaedah fiqhiyyah ada menyebut :

ÇáúãóÔóÞøóÉõ ÊóÌúáöÈõ ÇáÊøóíúÓöíÑó
“Kesukaran akan menarik kepada kemudahan”.

:aklam